Máy nén khí là thiết bị tiêu thụ điện năng lớn trong ngành công nghiệp, đặc biệt tại các nhà xưởng sản xuất linh kiện cơ khí, gỗ, thực phẩm, may mặc, thép, bao bì…

Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng tính được chi phí điện thực tế cho máy nén khí, dẫn đến thiếu kiểm soát về vận hành và tốn kém hàng chục triệu mỗi tháng mà không biết lý do.

Bài viết này AEMG giúp bạn hiểu cách tính chính xác tiền điện tiêu thụ, và so sánh toàn diện máy nén khí trục vít có biến tần (VSD) và không biến tần, để tối ưu chi phí vận hành.

Nguyên tắc tiêu thụ điện của máy nén khí

Với máy nén khí trục vít — dù là loại có dầu, không dầu, mini hay công nghiệp — điện năng tiêu thụ phụ thuộc vào 3 yếu tố chính:

1. Công suất động cơ (kW)

2. Hệ số tải trung bình (Load Factor)
   → Mức độ máy hoạt động so với công suất tối đa

3. Số giờ vận hành trong kỳ (tháng/quý/năm)

Một máy nén khí 37 kW không có nghĩa lúc nào nó cũng tiêu thụ đúng 37 kW. Trong thực tế:

• Nếu chạy 70% tải → tiêu thụ ~25,9 kW

• Nếu chạy không tải → vẫn tiêu thụ 25–40% công suất

• Nếu bật/tắt nhiều → tiêu thụ vượt mức do khởi động dòng cao

Chính vì thế, tính điện dựa trên công suất danh định là sai; phải tính theo công suất thực tế tiêu thụ (kW thực).

Công thức tính điện tiêu thụ của máy nén khí

Công suất tiêu thụ thực tế:

kW thực = Công suất động cơ (kW) x Hệ số tải trung bình

Điện năng tiêu thụ:

kWh tiêu thụ = kW thực x Số giờ chạy

Tiền điện phải trả:

Tiền điện = kWh tiêu thụ x Giá điện (VNĐ/kWh)

Ghi chú: Giá điện công nghiệp khoảng 2.200–3.800đ/kWh tùy loại hợp đồng và giờ cao điểm.

Hệ số tải (Load Factor) 

Hệ số tải ảnh hưởng lớn đến chi phí điện.

Máy chạy không tải vẫn tốn 25–40% điện → nơi dễ thất thoát điện nhất.

Và đây chính là lý do biến tần (VSD) tiết kiệm mạnh.

So sánh máy nén khí trục vít có biến tần (VSD) và không biến tần

Nguyên lý hoạt động

Không biến tần – Fixed Speed

• Motor luôn chạy ở 1 tốc độ cố định.

• Khi nhu cầu khí giảm, máy xả tải (unload) nhưng vẫn chạy → tiêu tốn 25–40% công suất.

• Tần suất bật/tắt lớn → hao mòn, tiêu tốn điện.

Có biến tần – VSD

• Motor thay đổi tốc độ theo nhu cầu thực.

• Khi nhu cầu thấp → tốc độ giảm → điện giảm tương ứng, gần như không lãng phí.

• Áp suất ổn định (dao động ±0,1 bar).

So sánh chi tiết

Điện năng tiêu thụ

Độ bền & bảo trì

Chất lượng khí – áp suất

VSD duy trì áp suất rất ổn định giúp:

• Giảm rò rỉ

• Tăng tuổi thọ thiết bị đầu cuối

• Giảm tiêu thụ khí không cần thiết

Áp suất dao động 1 bar có thể làm tăng 7% điện năng.

Cách đo chính xác điện năng tiêu thụ trong thực tế

Để biết chính xác máy nén khí đang “ăn điện” bao nhiêu, cần đo bằng:

• Công tơ kWh 3 pha

• Smart Meter

• Logger đo dòng điện và áp suất

• Ghi lại chế độ load/unload

Các thông số cần thu thập:

1. kW thực tế tại từng thời điểm

2. Thời gian chạy tải – chạy không tải

3. Lưu lượng tiêu thụ

4. Áp suất hệ thống

5. Số lần bật/tắt

6. Mức rò rỉ khí (leak test)

Các cách giảm tiền điện cho hệ thống khí nén

Dưới đây là các biện pháp hiệu quả nhất:

Giảm áp suất làm việc 0,5–1 bar

→ Mỗi 1 bar giảm tương đương 7% điện tiết kiệm.

Tối ưu rò rỉ khí

→ Hệ thống bình thường rò khoảng 10–35%.

Sử dụng biến tần (VSD)

→ Tiết kiệm 15–45%.

Chọn đúng công suất máy

→ Máy quá lớn so với nhu cầu = lãng phí.

Bảo trì lọc, dầu và tản nhiệt đầy đủ

→ Giúp motor không bị quá tải, giảm tiêu hao điện.

👉 Liên hệ AEMG để được tư vấn hệ thống khí nén tối ưu cho nhà máy sản xuất của bạn.

 Hotline:                0966.599.669

Email: giangtq@aemg.vn

Fanpage :www.facebook.com/maynenkhiaemg

Youtube: www.youtube.com/@MAYNENKHIAEMG

TikTok: www.tiktok.com/@maynenkhiaemg285pl?_t=8kPd8Lg7mjQ&_r=1