CÁCH TÍNH LƯU LƯỢNG KHÍ NÉN PHÙ HỢP CHO NHÀ XƯỞNG

Nội dung chính

Khí nén là gì?

Khí nén là không khí tự nhiên được nén lại dưới áp suất cao thông qua các loại máy nén khí. Trong nhiều thập kỷ qua, khí nén đã trở thành một trong những dạng năng lượng phổ biến nhất, chỉ sau điện năng và thủy lực.

Một đặc tính quan trọng của khí nén là tính sạch, an toàn, dễ truyền tải qua hệ thống đường ống và có thể lưu trữ trong bình chứa để sử dụng khi cần.

Vai trò của khí nén trong công nghiệp

Khí nén hiện diện trong hầu hết mọi ngành sản xuất:

Ngành cơ khí & chế tạo: dùng để vận hành máy khoan, máy mài, máy phun cát, máy ép…
Ngành dệt may: khí nén cấp cho hệ thống máy dệt, thổi bụi, đóng gói.
Ngành thực phẩm & đồ uống: cung cấp khí sạch trong dây chuyền đóng chai, chiết rót, bao gói.
Ngành điện tử: khí nén dùng trong robot gắp chip, vệ sinh bảng mạch, lắp ráp linh kiện.
Ngành khai khoáng: vận hành búa khoan khí nén, hệ thống băng tải, thiết bị nâng hạ.
Ngành gỗ & nội thất: cung cấp khí cho máy bắn đinh, máy phun sơn, hệ thống hút bụi.

Có thể thấy, khí nén chính là “hơi thở” của nhà xưởng hiện đại. Nếu chọn sai lưu lượng khí nén, cả hệ thống sản xuất có thể bị gián đoạn, gây lãng phí hoặc thiếu hụt nghiêm trọng.

Các loại máy nén khí tạo ra khí nén

Để có khí nén ổn định, doanh nghiệp thường sử dụng 3 loại máy nén chính:

Máy nén khí piston

Đặc điểm: nén khí bằng piston chuyển động tịnh tiến.
Ưu điểm: giá thành rẻ, dễ bảo trì, phù hợp với xưởng nhỏ.
Nhược điểm: độ ồn cao, khí nén có nhiều dầu, không phù hợp cho ngành yêu cầu khí sạch.

Máy nén khí trục vít

Đặc điểm: dùng cặp trục vít quay ngược chiều để nén khí.
Ưu điểm: vận hành êm, lưu lượng lớn, chạy liên tục 24/24, tuổi thọ cao.
Nhược điểm: chi phí đầu tư ban đầu cao hơn piston.

Máy nén khí ly tâm

Đặc điểm: sử dụng cánh quạt tốc độ cao tạo áp suất.
Ưu điểm: tạo lưu lượng khí nén cực lớn, thích hợp cho nhà máy quy mô rất lớn.
Nhược điểm: giá cao, chi phí bảo dưỡng lớn, ít phổ biến trong các xưởng vừa và nhỏ.

👉 Trong các nhà xưởng phổ thông, máy nén khí trục vít được lựa chọn nhiều nhất vì cân bằng giữa chi phí, lưu lượng khí nén và độ ổn định.

Công thức tính lưu lượng khí nén cho nhà xưởng

Công thức cơ bản

Để tính lưu lượng khí nén, có thể sử dụng công thức sau:

Q = Σ (qi × ni × Ki)

Trong đó:

Q: Tổng lưu lượng khí nén (lít/phút hoặc m³/phút).
qi: Lưu lượng tiêu thụ của một thiết bị (lít/phút).
ni: Số lượng thiết bị.
Ki: Hệ số sử dụng đồng thời (0,5 – 0,8 tùy ngành).

Sau khi có Q, cần cộng thêm 20 – 30% hệ số dự phòng để đảm bảo ổn định.

Ví dụ tính toán thực tế

Ví dụ 1: Xưởng may công nghiệp

50 súng bắn ghim: 50 × 20 lít/phút × 0,7 = 700 lít/phút.
20 máy may khí nén: 20 × 30 lít/phút × 0,7 = 420 lít/phút.
Tổng nhu cầu: 1120 lít/phút ≈ 1,12 m³/phút.
Cộng thêm 30% dự phòng = 1,45 m³/phút.
👉 Cần máy nén khí trục vít công suất 7,5 – 10 HP.

Ví dụ 2: Xưởng cơ khí nhỏ

5 máy mài khí nén: 5 × 200 lít/phút × 0,6 = 600 lít/phút.
2 máy phun sơn: 2 × 300 lít/phút × 0,7 = 420 lít/phút.
Tổng nhu cầu: 1020 lít/phút ≈ 1,02 m³/phút.
Cộng 25% dự phòng = 1,28 m³/phút.
👉 Máy nén khí 10 HP là phù hợp.

Bảng tra nhanh lưu lượng khí nén theo ngành

Ngành sản xuất	Quy mô xưởng	Lưu lượng khí nén tham khảo (m³/phút)	Công suất máy nén khí (HP)
Xưởng may nhỏ	30 – 50 máy	1 – 2	7,5 – 15 HP
Xưởng may lớn	100 – 200 máy	3 – 6	20 – 40 HP
Xưởng cơ khí	10 – 20 máy	2 – 4	15 – 30 HP
Nhà máy gỗ	20 – 50 máy	3 – 8	25 – 50 HP
Thực phẩm & đồ uống	Trung bình	5 – 10	40 – 75 HP
Điện tử – lắp ráp	Trung bình	2 – 5	15 – 40 HP

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu khí nén

Áp suất làm việc yêu cầu: nếu thiết bị cần 8 bar, phải chọn máy ≥ 8 bar.
Số ca sản xuất: chạy 3 ca/ngày thì nhu cầu khí nén phải gấp đôi so với 1 ca.
Độ dài và chất lượng đường ống: ống càng dài càng có tổn thất áp suất, cần cộng thêm 5 – 10%.
Hệ số dự phòng: nên để 20 – 30% cho mở rộng sau này.
Độ sạch khí nén: ngành thực phẩm, y tế yêu cầu thêm máy sấy khí, lọc khí để đảm bảo chất lượng.

Sai lầm thường gặp khi tính khí nén

Chỉ tính số thiết bị hiện có mà quên dự phòng cho tương lai.
Chọn máy quá nhỏ, dẫn đến áp suất sụt giảm khi chạy nhiều máy cùng lúc.
Chọn máy quá lớn, gây lãng phí điện năng và chi phí đầu tư.
Không tính tổn thất đường ống.
Bỏ qua nhu cầu khí sạch trong các ngành đặc thù.

Giải pháp tối ưu hệ thống khí nén cho nhà xưởng

Kết hợp bình chứa khí: ổn định áp suất, giảm tải cho máy.
Dùng máy sấy khí & bộ lọc: giúp khí nén sạch, không ẩm, không dầu.
Ứng dụng biến tần: tiết kiệm 20 – 30% điện năng.
Bảo trì định kỳ: vệ sinh lọc gió, thay dầu, kiểm tra rò rỉ.
Thiết kế đường ống hợp lý: tránh cong gấp, giảm thất thoát áp suất.

Khí nén đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong mọi nhà xưởng sản xuất. Việc tính toán chính xác lưu lượng khí nén giúp doanh nghiệp lựa chọn đúng công suất máy nén khí, tiết kiệm chi phí, đảm bảo thiết bị vận hành ổn định và sẵn sàng mở rộng trong tương lai.

👉 Nếu bạn đang phân vân trong việc lựa chọn hệ thống khí nén, hãy tham khảo công thức, bảng tra nhanh, và liên hệ với chúng tôi để có giải pháp tối ưu nhất.

CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ AEMG

Trụ sở chính: Số 285, đường Phúc Lợi, Quận Long Biên,TP. Hà Nội

CN Đà Nẵng: Số 20 Nguyễn Sinh Sắc, Hoà Minh, Liên Chiểu, TP. Đà Nẵng

CN HCM: Số 84 đường 10 KĐT Vạn Phúc, Hiệp Bình Phước,Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh

Hotline: Mr Giang 0328583300