VÌ SAO NÊN ĐẦU TƯ BÌNH CHỨA KHÍ VÀ MÁY SẤY KHÍ

Nội dung chính

Trong nhiều ngành công nghiệp hiện đại như cơ khí, dệt may, thực phẩm, dược phẩm, bao bì, điện tử…, khí nén là nguồn năng lượng thứ tư chỉ sau điện, nước và khí đốt. Để tạo ra khí nén, doanh nghiệp thường lựa chọn máy nén khí trục vít nhờ ưu điểm hoạt động bền bỉ, hiệu suất cao, lưu lượng khí ổn định.

Tuy nhiên, chỉ đầu tư máy nén khí trục vít thôi là chưa đủ. Nếu không đi kèm với bình chứa khí và máy sấy khí, hệ thống sẽ gặp nhiều vấn đề: áp suất không ổn định, hao phí điện năng, đường ống nhanh hỏng, khí nén ẩm gây rỉ sét và ảnh hưởng chất lượng sản phẩm.

Chính vì vậy, việc lắp đặt bình chứa khí và máy sấy khí không chỉ là phụ trợ, mà là một phần quan trọng giúp hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm và hiệu quả lâu dài.

Vai trò của bình chứa khí trong hệ thống khí nén trục vít

Ổn định áp suất và lưu lượng khí nén

Khi máy nén khí hoạt động, áp suất khí thường dao động do sự thay đổi tải. Bình chứa khí (Air Receiver Tank) hoạt động như một “bộ đệm”, giúp ổn định áp suất, đảm bảo lưu lượng khí đầu ra luôn đều và liên tục.

Ví dụ: khi nhu cầu khí tăng đột ngột, bình chứa sẽ cung cấp ngay lượng khí dự trữ, tránh tình trạng sụt áp làm ngừng thiết bị.

Giảm tải cho máy nén khí

Nếu không có bình chứa khí, máy nén phải chạy liên tục để đáp ứng nhu cầu. Điều này dẫn đến:

Tăng số lần khởi động/dừng → tiêu hao điện năng
Gây nóng máy, nhanh xuống cấp
Giảm tuổi thọ linh kiện như trục vít, bạc đạn, motor

Với bình chứa khí, máy có thời gian nghỉ hợp lý, giúp tiết kiệm 5 – 15% điện năng và giảm chi phí bảo trì.

Tách nước, dầu và tạp chất sơ bộ

Khí nén sau khi nén thường có nhiệt độ cao, chứa hơi nước và dầu. Trong bình chứa, khi khí nén được làm nguội, một phần hơi nước và dầu sẽ ngưng tụ và lắng xuống đáy bình. Nhờ đó, khí nén đầu ra đã “sạch” hơn trước khi đi vào máy sấy khí và hệ thống ống dẫn.

Dự phòng cho sự cố mất điện hoặc dừng máy

Trong trường hợp mất điện đột ngột, bình chứa khí có thể cung cấp khí dự trữ trong một khoảng thời gian nhất định, giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động tạm thời hoặc hoàn tất các công đoạn dang dở.

Vai trò của máy sấy khí trong hệ thống khí nén trục vít

Loại bỏ hơi ẩm trong khí nén

Khí nén luôn chứa hơi nước, đặc biệt ở môi trường nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam. Nếu không xử lý, hơi ẩm sẽ:

Gây rỉ sét đường ống, bình chứa, van, xy-lanh
Làm hỏng máy móc sử dụng khí nén
Gây ẩm mốc sản phẩm, đặc biệt nguy hiểm với thực phẩm và dược phẩm

Máy sấy khí có nhiệm vụ tách và loại bỏ hơi nước, đảm bảo khí nén luôn khô, đạt chuẩn chất lượng.

Bảo vệ thiết bị sử dụng khí nén

Thiết bị như súng phun sơn, máy đóng gói, hệ thống in ấn, dây chuyền CNC… đều yêu cầu khí nén sạch và khô. Nếu khí ẩm đi vào, lớp sơn sẽ bị bong tróc, bản in lem mực, hoặc xy-lanh hỏng nhanh.

Đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng sản xuất

Nhiều ngành có yêu cầu nghiêm ngặt:

Ngành thực phẩm & đồ uống: khí nén phải khô, sạch, không dầu
Ngành dược phẩm: khí nén đạt tiêu chuẩn ISO 8573-1
Ngành điện tử: cần khí khô để tránh chập mạch, hỏng linh kiện

Do đó, máy sấy khí là thiết bị bắt buộc để đảm bảo khí nén đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Các loại máy sấy khí phổ biến

Máy sấy khí kiểu làm lạnh (Refrigerated Dryer): dùng cho hầu hết ngành công nghiệp, hiệu quả cao, chi phí vừa phải
Máy sấy khí hấp thụ (Desiccant Dryer): loại bỏ ẩm sâu, cho điểm sương -40°C, phù hợp ngành dược phẩm, điện tử cao cấp

Lợi ích khi kết hợp bình chứa khí + máy sấy khí

Việc chỉ đầu tư một trong hai thiết bị chưa đủ để tối ưu hệ thống khí nén. Khi kết hợp cả bình chứa khí và máy sấy khí, doanh nghiệp sẽ nhận được:

Tiết kiệm điện năng: bình chứa giảm tải cho máy nén, tiết kiệm từ 5 – 15% điện hàng tháng
Tăng tuổi thọ máy nén khí: giảm số lần khởi động/dừng, hạn chế quá nhiệt
Khí nén khô sạch, ổn định: đáp ứng yêu cầu sản xuất, tránh lỗi sản phẩm
Bảo vệ toàn hệ thống: từ đường ống, van, thiết bị sử dụng khí cho đến sản phẩm cuối cùng
Giảm thiểu rủi ro ngừng máy đột xuất: có khí dự trữ và khí đạt chuẩn chất lượng

Ứng dụng thực tế trong các ngành công nghiệp

Ngành thực phẩm & đồ uống: khí nén khô sạch cho đóng gói, thổi chai PET, chiết rót
Ngành dược phẩm: khí nén vô trùng cho sản xuất thuốc, bao bì, đóng gói
Ngành điện tử: khí nén khô để vệ sinh bo mạch, vận hành robot tự động
Ngành cơ khí – ô tô: khí nén cho dụng cụ khí, sơn, phun cát, CNC
Ngành bao bì, in ấn: khí nén ổn định để in offset, thổi màng, đóng gói

Kinh nghiệm chọn mua & bảo trì

Cách chọn dung tích bình chứa khí

Thông thường dung tích bình chứa bằng 6 – 10 lần lưu lượng máy nén khí
Ví dụ: máy nén khí 5 m³/phút → bình chứa nên 30 – 50 m³

Cách chọn máy sấy khí

Dựa theo lưu lượng khí và áp suất làm việc
Nên chọn công suất máy sấy lớn hơn 20% nhu cầu thực tế để dự phòng

Bảo trì định kỳ

Bình chứa khí: xả nước hằng ngày, kiểm tra rò rỉ, vệ sinh ống xả
Máy sấy khí: vệ sinh giàn lạnh (đối với loại sấy lạnh), thay hạt hút ẩm (đối với sấy hấp thụ)
Kiểm tra định kỳ hệ thống xả nước tự động để tránh tích tụ nước

Đầu tư máy nén khí trục vít mà bỏ qua bình chứa khí và máy sấy khí giống như xây một ngôi nhà đẹp nhưng thiếu móng và chống thấm. Doanh nghiệp có thể tiết kiệm chi phí ban đầu, nhưng về lâu dài sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro: khí nén kém chất lượng, sản phẩm lỗi, máy móc nhanh hỏng, chi phí sửa chữa cao.

Ngược lại, khi trang bị đầy đủ bình chứa khí và máy sấy khí, doanh nghiệp sẽ có: